Diyarbakır: Kürtçe kullanan esnafa vergi indirimi yolda!

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Serra Bucak, “İşyerlerinde Kürtçe isimleri tercih edecek olan işletme sahiplerine vergi indirimi uygulayacağız. Bu coğrafyanın zenginliği olan Kürtçenin yaşaması için pozitif bir ayrımcılıktır.” dedi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Serra Bucak ile Doğan Hatun T24’ten Namık Durukan’a konuştu. Kayyımın belediyelerde yarattığı tahribatı anlatan Bucak ve Doğan, önümüzdeki 5 yıl için planlanan hizmetleri anlattı.

2019-2024 yılları arasında belediyeyi yöneten kayyım nedeniyle kentin birçok alanda geri bıraktırıldığını ve hizmetlerin beklenen oranda gerçekleşmediğini belirten eş başkanlar, kayyımın kapattığı kurumları tekrar açacaklarını, belediyelerin tabelalarını çok dilli yapacaklarını ve Kürtçe tabelaya vergi indirimi uygulayacaklarını belirttiler. Kentte raylı sistemi hayata geçireceklerini ve yoksullukla mücadele için istihdam alanları kuracaklarını ifade eden eş başkanlar, kayyım dönemini yakından incelediklerini, tespit ettikleri usulsüzlükleri kamuoyuna açıklayacaklarını anlattılar.

“Belediyelerin tabelalarını çok dilli yapacağız”

Eş başkanlar ”Sekiz yıldır bu kentin bütün insanlarının büyük çoğunluğu neredeyse Kürtçe konuşur ancak bir tane Kürtçe etkinlik yapılamadı. Kapalı salonlarda yapıldı ancak festivaller yapılamadı. Bu kentin kimliğinin bu noktada olması elbette ki acı verici bir mesele. Halkın da yoğun talebi var. Festivaller yapılmasını istiyor. Bir özlem ve hasret var. Bunların hepsini yapacağız. Dil-kültür sanat etkinlikleri kapsamında Kürtçenin kurmanci, zazaki lehçelerinin her ikisini de çok dilli belediyecilik kapsamında geliştireceğiz. Çok dilli belediyecilik kapsamında belediyelerin tabelalarını değiştireceğiz. Sur belediyesindeki tabelamız da çok dilli tabeladır. O tabelayı da tekrar asacağız. Bütün tabelalarımızı da kendimizden başlayarak topluma da esnafın da kendi tabelasını değiştirme talebi olursa teşvik edeceğiz. Gerekirse reklam ücreti ve benzeri tabela değiştirme konusunda halkımıza yardımcı olacağız. Önümüzdeki dönemde Kürtçeyi tabelalarda daha fazla göreceğiz.

“Kürtçeyi tercih edene vergi indirimi uygulayacağız”

Ayrıca işyerlerinde Kürtçe isimleri tercih edecek olan işletme sahiplerine vergi indirimi uygulayacağız. Bu coğrafyanın zenginliği olan Kürtçenin yaşaması için pozitif bir ayrımcılıktır. Buna ek olarak şunu da söylemek gerekiyor; hakikaten bu kentin çok önemli bir tiyatro hafızası var. Kürtçe tiyatro üretimleri aynı zamanda Kürtçe kent konservatuvarlarını yeniden açacağız. Aram Tigran ve Cegerxwin kültür merkezleri, her ikisi de bu kentte iki yıl boyunca müzik, sinema, tiyatro; farklı sanat alanlarında Kürtçe konservatuvar eğitimleri vermiş yerlerimizdir. Onlar da ya kapatıldı ya devredildi. Onları da yeniden açacağız. Daha fazlasını açacağız. Çünkü burası artık iki milyonluk bir kent. İlçeler daha rahat erişebilecekleri bir yerde kültür merkezi, dil merkezi ve dil kursları istiyorlar.

Kürtçeyi kamusal alanda önceleyerek…”

Gençler özellikle dil kursları istiyor. Kürtçenin hem Zazaki hem Kürmanci lehçelerinde dil kursları açmak… Büyükşehir belediyesi bünyesinde Dil Koruma ve Geliştirme Müdürlüğü kuracağız. Bütün bu çalışmalar bu dil koruma ve geliştirme müdürlüğü üzerinden gidecek. Biz böyle bir yerden yürüteceğiz bunu çok dilliliğe evrilteceğiz.  Kürtçe ile sınırlı kalmayan, mültecilerin kendi ana dillerinde de bir danışmanlık, bir hak değişiklik hizmeti alabilecek. Buna çok dillilik hizmeti diyebileceğimiz bir perspektifle. Ancak bu kentin dili olan Kürtçe’yi daha fazla kamusal alanda, toplumsal alanda ve kültür sanat çalışmalarında önceleyerek.

 İngilizce maalesef bilmiyoruz. Uluslararası arenada kendini ifade edemeyen bir toplum pozisyonuna düşürülmüşüz. Sadece kendi ana dilimiz tek değil, gençler İngilizce, Fransızca, Almanca, Çince; kendini uluslararası arenada geliştirebilecekleri, ilişki kuracakları bir eğitim sistemini istiyor. Bunu düşünüyoruz, kurslar açacağız.” ifadelerini kullandılar

Eş başkanlar Hizmet anlamında ne tür projeleriniz var? sorusuna ise şöyle cevap verdiler:

 Propaganda süreçlerinde halkımız bir şey söylüyordu: “Önce irademizi alalım. Diğerlerini 31 Mart’tan sonra söyleyeceğiz size…” 31 Mart’tan sonra da gerçekten söylüyorlar. Özellikle sosyal medya hesaplarımızdaki mesaj kutularına binlerce mesaj geldi. En çok da gençler. Ciddi bir işsizlik, istihdam sorunu var. Bizim de tutturduğumuz bir dilimiz vardı, ‘Doğduğumuz yerde doyacağız’ diye. Diyarbakır’la ilgili kesintisiz 12 bin yıldan bahsediliyor. 12 bin yıldır Diyarbakır’da, surlarda, taşlarda kesintisiz bir yaşam var. En önemli özellik toprağı ve suyu. Dicle Nehri, Hevsel Bahçeleri şehir merkezi içinde. Bunu bir bütüne vurduğumuzda devasa bir tarım arazisi, tarım arazisi ile birlikte aynı zamanda bazı ilçelerimizde muazzam hayvancılık yapılabilir. Kulp, Lice, Hani, Eğil, Dicle, Çermik ve Çüngüş ilçeleri hayvancılık için muazzam bir alan. Diğer taraftan Silvan, hem hayvancılık hem tarım için; Bismil, Çınar, merkeze bağlı dört ilçenin köyleri muazzam bir tarım arazisine sahip. Toprakla bütünleşmiş bir halk gerçekliği var. 90’lı yıllar sonrası köy boşaltma, yakmalardan sonra kentlere yapılan yoğun göçler nedeniyle yabancılaşma süreci yaşandı. Hala o bilinç ve kültür toprağı eken, biçen; toprakla yaşamı entegre eden bir gerçekliğimiz var. Bu neslin kopmaması gerekir. Hem kendi kültürümüze sahip çıkma hem toprağını işleten, kendine yetebilen bir toplum üretme üzerine.

“Yerel ekonomiyi güçlendireceğiz”

Merkeze göre kırsal ilçelerimiz biraz daha yoksul. Bu dönem 13 kırsal ilçemize de ciddi bir yatırım yapıp oradaki toprağı işleten, kendi ekonomisini yaratan kooperatifler mantığı ile yerel ekonomimizi güçlendiren bir hizmet önümüze koyuyoruz. Konu ile ilgili uluslararası kuruluşlarla görüşüyoruz. Kırsal kalkındırma üzerine sadece mevcut belediyenin bütçeleri ile değil de bunu kooperatifler açıp kooperatiflerin daha büyüklerini oluşturup kendine yetebilen bir toplum… Burada hikâyenin temel özü var. Bireyin kendini idame etme şeklini yaratmak. Bir belediyeye muhtaç kalmama, bir bireye yahut bir partiye… Bu herkes için geçerli.

“Hâlâ eşek sırtında, kadınlar omuzunda su taşıyor”

Kırsalda karşılaştığımız köylerde içme suyu yok. Dicle Barajı ile Kral Kızı barajları arasında iki ilçemiz var, en çok su sorununu bu iki ilçemiz yaşıyor. Neredeyse üç ülkeyi içme suyu olarak besleyen iki barajımız var ancak içme suyu sorunu yaşıyoruz. Çınar, Kulp ve Silvan ilçemizde bu doğrultuda hızlı bir çalışma başlatacağız. 21’nci yüzyılın ilk çeyreği bitti hâlâ eşek sırtında ve kadınlar kendi omuzlarında su taşıyarak yaşamaya çalıştığı bir gerçeklik var ortada. Bunları ne olursa olsun en hızlı şekilde çözeceğiz. Yoksullukla mücadele hikâyesini hızlı, pratik örgütlemek gerekir. Bizde bir kültür var. Herkes iftara misafir davet eder. Geçtiğimiz ramazanda hiçbir yerde iftara davet edileni görmedim. Bir misafiri ağırlayamayacak kadar yoksulluk var bu kentte. Bununla ilgili projelerimiz var. Gençlerin bu konuda bize çok fazla öneri ve fikirleri var. Aşevi kavramı var ama biz öyle demeyeceğiz. Kent lokantası… Kar gütmeyen bir hikâye üzerinden, maliyeti neyse kendini döndüren ve batmayan bir sistemle uygun bir fiyata herkesin alabileceği bir hizmeti uygulamaya geçireceğiz. Adım gibi eminim birçok vatandaşın evine et girmemiş. Bu konuda çalışma yapıyoruz.

“Uyuşturucu kullanımı 9 yaşına inmiş Diyarbakır’da, en çok yoksul mahallelerde yaygın”

Açlık güdüsü insanı farklı yerlere sürüklüyor. Kentimizde ciddi bir uyuşturucu sorunu var. Uyuşturucu kullanımı 9 yaşına inmiş Diyarbakır’da. En çok ta yoksulun olduğu mahallelerde yaygın. Bu işleri yapan kişiler, mahallelerde hızlı gençlere yüklü miktarda para verip bu işi ticarete dönüştüren bir ağ kurmuş. Kentin bütün kurum ve kuruluşlarıyla ortak kent konseylerimiz üzerinden mücadele için hızlı pratik bir adım atıp halkı da bu mücadeleye dahil ederek sorunu çözmeye çalışacağız.

“Sizinle devredilmeyen tek binamızda görüşüyoruz”

Belediye ve DİSKİ’nin ana binasının dışında devredilmeyen tek binamız Sezai Karakoç Kültür ve Kongre Merkezi’dir. Niçin devretmediklerini biz de bilmiyoruz ama bilin diye sizinle burada görüşüyoruz. İşimiz çok zor. Belki imkansızlıklar bizi çok yorabilir ama hakikaten tecrübemiz, enerjimiz ve toplumun da sahiplenmesi ile bu süreci çok kolay şekilde atlatabileceğiz.

“Raylı sistemi hayata geçireceğiz”

Yine Diyarbakır’ın uzun yıllardır gündeminde olan raylı sistem meselesini bizim dönemde kesinlikle hayata geçireceğiz. Biz kenti öz bütçemizle mi olur, bu başka kalkınma ajansları vesilesiyle mi, dış ülke fonlarıyla mı… Tüm bunları bir yönüyle proje ekibimiz hızlı bir biçimde filizibitesini yapıp Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi olarak nerelere başvurabiliriz konusunda geçmişte deneyim ve tecrübemiz var. Burası önemli bir kent. Dünyanın pek çok kentinin bizimle kardeş proje geliştirmek istediği bir şehir. İletişim, diploması ağlarımızı hizmet ağına dönüştürecek bir anlayışımız olacak bu dönem. Destek isteyeceğiz. Hem deneyim paylaşımı hem de ekonomik hibe projelerine başvurarak raylı sistem meselesini çözeceğiz.

“Engelliler için seferberlik başlatacağız”

Ayrıca Diyarbakır Büyükşehir belediyesi bünyesinde Engelli Daire Başkanlığı kuracağız. Engelli vatandaşların bu toplumda başta görünürlük sonra istihdam alanında ve sonra da kent hizmetlerinden doğru bir biçimde ve kendi engellilik tutumlarını gören bir yerden faydalanabilecekleri bir zemin bir alan yaratılmamış. Bu çok önemli bir sorun. Biz Diyarbakır’da bu konuda bir seferberlik başlatmak istiyoruz. Engellilik meselesi bir bütün olarak toplumda bir zihniyet dönüşümü ile çözülür. Negatif engellilik kültürünün değişmesi, yerine hizmetleri kapsayan, onların istihdamını amaçlayan, engelli bireyleri evlere tıkmayan, onları sosyal yaşamda bir bütün toplumla bütünleştirecek, yaşamlarını kolaylaştıran, ulaşımdan tutalım kaldırım hizmetlerine kadar istihdam politikaları ve farkındalık çalışmaları ile dönüşümlerine yönelik çalışmalarımız olacak.

“Kadını önceleyen çalışmalar yapacağız”

Ve kadın politikaları. Bizim en önemli çalışma alanlarımızdan bir tanesi. En deneyimli mirasımızdır. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nde Tarım Politikaları Daire Başkanlığı’mızı kurup bu daire başkanlıklarımızın kadın istihdamına yönelik hizmetler yapacak olup ilgili müdürlüklerimiz kadına yönelik şiddetle mücadele birimleri adı altında çalışmalar yapacak. Çok dilli alo şiddet hatları, kadın konuk evleri, inşasını kadın perspektifliğinde yeniden inşa edeceğiz. Kadın politikaları daire başkanlığımızın kadın ve istihdam başlıklı bir müdürlüğü olacak. Kadın politikalarına dair de hem kentte farkındalık çalışmaları hem de eşit bir temsiliyetin tüm alanlarda, başta kamusal, toplumsal ve belediye hizmetleri alanında kadınları önceleyen bir hizmet anlayışı ile çalışacağız.

“Kent lokantalarına yoksul mahallelerinden başlanacak”

Yine sosyal politikalarda ve yoksullukla mücadelede kent lokantaları önemli bir çalışma olacak. Dar gelirli yoksul mahallelerden başlayarak, ilkokul ve ortaokul çağındaki çocuklara beslenme, kantin hizmeti sunacağız. Çocuklar 5-6 saati okulda geçiriyor. Bunun için bir beslenme desteği sunacağız. Uzunca yıllar yaptığımız bir gıda bankası hizmetimiz vardı. Gıda bankası ile ucuz ve sağlıklı gıdaya erişim, market zincirleri gibi çalışmalarımız olacak.(T24)